Jednym z głównych celów pedagogicznym liceum ogólnokształcącego w prywatnym francuskim zespole szkół Saint-André Sainte-Marie (STAM) jest rozwijanie i wspieranie elokwencji uczniów. Szkołę założono w 2019 r. i od samego początku jej funkcjonowania szczególny nacisk kładziono na akustykę, aby zapewnić jak najlepsze warunki w pomieszczeniach zaprojektowanych z myślą tak o interakcjach, jak i o skupieniu.
Link skopiowany
Prywatny zespół szkół Saint-André Sainte-Marie w miejscowości Saint-André de Cubzac, w pobliżu Bordeaux, to placówka, do której uczęszcza 1880 uczniów podzielonych na 41 oddziałów, od przedszkola po 12. klasę. Funkcjonujące w ramach placówki liceum (lycée) to szkoła trzyletnia, a na każdy rocznik przypadają tu po dwie klasy. Ogółem uczy się tu 179 uczniów.
Prace nad stworzeniem liceum rozpoczęto w 2016 r. Motywem przewodnim tego projektu edukacyjnego uczyniono innowacyjny i ambitny temat przedsiębiorczości, który miał być odpowiedzią na ciągłe zmiany pokoleniowe i zmieniające się oczekiwania biznesowe. Istotną częścią tego zagadnienia jest elokwencja – i to właśnie ona wyznaczyła standard aranżacji przestrzeni w szkole.
Centrum Zasobów Edukacyjnych: wspólna przestrzeń dla uczniów i pracowników. To miejsce zlokalizowane w samym sercu szkoły, w którym toczy się życie, gdzie można pracować i wymieniać się wiedzą. Wnętrze inspirowane jest projektami przestrzeni biurowych i umożliwia uczniom pracę indywidualną, w parach lub grupach. Zostało ono stworzone do refleksji, lektury, nauki, odpoczynku, spotkań w małych grupach oraz wyszukiwania informacji na wszelkiego rodzaju nośnikach.
Klasy lekcyjne wyposażone w mobilne meble i ruchome ścianki działowe, aby móc dostosować przestrzeń do zajęź grupowych oraz indywidualnych.
Liceum opiera się na nowej koncepcji przestrzeni edukacyjnej, w której dostępne są sale do spotkań grupowych, przestrzenie otwarte i klasy lekcyjne wyposażone w mobilne meble i ruchome ścianki działowe:
* Hol Elokwencji: lobby wejściowe o powierzchni 120 metrów kwadratowych to przestrzeń powitań, rozmów i spotkań.
* Centrum Zasobów Edukacyjnych: wspólna przestrzeń dla uczniów i pracowników. To miejsce zlokalizowane w samym sercu szkoły, w którym toczy się życie, gdzie można pracować i wymieniać się wiedzą. Wnętrze inspirowane jest projektami przestrzeni biurowych i umożliwia uczniom pracę indywidualną, w parach lub grupach. Zostało ono stworzone do refleksji, lektury, nauki, odpoczynku, spotkań w małych grupach oraz wyszukiwania informacji na wszelkiego rodzaju nośnikach.
* Audytorium: 164 miejsca siedzące w układzie amfiteatralnym i wysokiej jakości sprzęt audio-wizualny.
* Sale lekcyjne i przestrzenie wspólne: wyposażone w mobilne meble, umożliwiające swobodną aranżację przestrzeni pomieszczeń dydaktycznych oraz swobodne wykorzystywanie ich do pracy samodzielnej lub grupowej.
* Dwa dziedzińce szkolne: z których jeden porośnięty jest roślinnością nadającą mu wyjątkowy charakter, w tym szybko rosnącymi drzewami rzucającymi naturalny cień.
Im bardziej komfortowo czują się uczniowie, tym są spokojniejsi i tym chętniej zabierają głos. W efekcie projekt ten można uznać za sukces.
Podstawa to dobre samopoczucie
Kiedy cztery lata temu rozpoczynały się prace nad projektem, gimnazjalistów zapytano, w jakim liceum chcieliby się uczyć.
– We wszystkich odpowiedziach powracał temat dobrego samopoczucia– mówi Isabelle Porcheron, dyrektorka i koordynatorka STAM.
Autorzy projektu skupili się więc na dobrym samopoczuciu i komforcie. Chodziło o stworzenie przestrzeni, w której uczniowie chcieliby pozostać, a nie uciekać z niej na pierwszy dźwięk dzwonka.
– Im bardziej komfortowo czują się uczniowie, tym są spokojniejsi i tym chętniej zabierają głos. W efekcie projekt ten można uznać za sukces – mówi Isabelle Porcheron.
Jest bardzo zadowolona z Holu Elokwencji, a także z audytorium.
– Dzięki Holowi Elokwencji młodzi ludzie mogą wypowiadać się na tematy, na które mają coś do powiedzenia. To przestrzeń, która nadaje się idealnie do ćwiczeń tak subtelnej umiejętności jaką są wystąpienia publiczne – mówi, a zaraz potem dodaje:
– Audytorium jest niezwykle ważne jeżeli chodzi o wymianę informacji i wchodzenie w interakcje ze światem zewnętrznym. Ja sama regularnie mam okazję zabierać tam głos. Komfort akustyczny na sali jest niezaprzeczalny. Otrzymujemy też często informacje zwrotną od profesjonalnych mówców, którzy twierdzą, że akustyka w tym wnętrzu jest niesamowita i że nie muszą mówić tam głośniej niż w normalnej sali.
Hol Elokwencji to lobby wejściowe o powierzchni 120 metrów kwadratowych to przestrzeń powitań, rozmów i spotkań
Audytorium: 164 miejsca siedzące w układzie amfiteatralnym i wysokiej jakości sprzęt audio-wizualny
Caroline Zaruba prowadzi biuro architektoniczne Cabinet Zaruba Architects, które odpowiadało za zaprojektowanie nowej placówki.
– Naszym celem było zaprojektowanie budynku, który nie będzie przypominał zwykłego liceum, ale raczej niewielką firmę, gdzie uczniowie będą bardziej niezależni, jeżeli chodzi o wykorzystanie przestrzeni i organizację własnej pracy. W projekcie przewidzieliśmy zatem stworzenie Centrum Zasobów Edukacyjnych, które jest zarówno częścią układu komunikacyjnego w budynku, jak i przestrzenią do pracy.
Stworzenie korzystnego środowiska akustycznego w takiej elastycznej i często bardzo dużej przestrzeni stanowiło oczywiście spore wyzwanie. Ambicji nam jednak nie brakowało. Zdecydowaliśmy się zatem zastosować materiały dźwiękochłonne na sufitach, panele wolnowiszące oraz akustyczne okładziny ścienne.
– Od samego początku prac nad projektem zwracaliśmy uwagę na kwestię akustyki. Wiedzieliśmy, że może to stanowić wyzwanie, szczególnie w Centrum Zasobów Edukacyjnych, które ma duże przeszklenia i wychodzi na dwie strony świata. Ale udało nam się dobrać odpowiednie rozwiązania dźwiękochłonne – mówi Caroline Zaruba.
Stołówka do jedzenia, odpoczynku i rozmów
Podobnie jak w każdej innej szkole, kolejną przestrzenią stanowiącą wyzwanie była stołówka. Poziom hałasu jest tu wyższy, niejednorodny, a zagęszczenie użytkowników w przeliczeniu na metr kwadratowy jest często wyższe niż w salach lekcyjnych. W styczniu 2021 r. pracownia Opinion Way przeprowadziła badanie wśród uczniów francuskich szkół, w którym wykazano, że nawet 89% z nich uważa, że na stołówce jest za głośno.
– To rzeczywiście miejsce, w którym powinniśmy mieć możliwość odpocząć i porozmawiać z przyjaciółmi i dlatego odpowiednia akustyka jest niezwykle ważna – zwraca uwagę Caroline Zaruba.
Zespół projektowy doskonale sobie z tym problemem poradził. Szef kuchni odpowiedzialny za stołówkę, Éric Kuhn, nie musi już podnosić głosu, aby słyszano go na sali.
– Jesteśmy mniej zestresowani i jest też mniej hałasu, a więc o wiele przyjemniej pracuje się w takich warunkach. Uczniowie zostają tu nawet dłużej niż trzeba, jedząc obiad bez pośpiechu – mówi.
W stołówkach hałasy są często bardziej dotkliwe i gwałtowne, a liczba osób na metr kwadratowy jest czasem większa niż w klasie.
Bardziej niepokojące dane
Badanie Opinion Way uwidoczniło jednak także bardziej niepokojące dane:
Przyjemniejsze nauczanie
– Patrząc na te dane, widzę wyraźnie, że hałas ma wpływ na koncentrację u uczniów – mówi Guillaume Bègue, nauczyciel przedmiotów ekonomicznych i społecznych.
Lepsza akustyka oznacza, że uczniowie lepiej rozumieją, co mówię. Ja z kolei mam większą przyjemność z uczenia, bo nie muszę podnosić głosu, aby mnie usłyszano.
Ucząc w liceum STAM, sam czuje się on spokojniejszy i bardziej zrelaksowany.
– Uczyłem w trzech innych szkołach i od razu zauważyłem różnicę. Teraz prowadząc lekcje w nowych klasach, nie muszę już tak bardzo starać się, aby dobrze było mnie słychać.
Lepsza akustyka oznacza, że uczniowie lepiej rozumieją, co mówię. Ja z kolei mam większą przyjemność z uczenia, bo nie muszę podnosić głosu, aby mnie usłyszano.
Léa, jedna z licealistek, także jest zadowolona i potwierdza słowa nauczyciela.
– Gdziekolwiek nie usiądę, z przodu, z tyłu czy w środkowym rzędzie, doskonale słyszę nauczyciela, który nie musi już bardzo głośno mówić.
Tekst: Lars Wirtén
