Akustyka hal basenowych

Większość istniejących w Polsce hal basenowych, w szczególności tych największych, ma fatalną akustykę. Duża pogłosowość tych pomieszczeń znacznie upośledza zrozumiałość mowy, przez co rozmowa nie jest możliwa przy dystansie większym niż 4-5 m, nawet jeśli używa się podniesionego głosu. Z silnym pogłosem nie radzi sobie również nagłośnienie. Jego skuteczne działanie w tych warunkach wymagałoby instalacji dużej ilości głośników, tak aby w dowolnym miejscu hali basenowej odległość do najbliższego głośnika nie przekraczała odległości ok. 5 m. Jest to oczywiście niepraktyczne, a często wręcz niemożliwe do wykonania. Sprawy nie ułatwia hałas, który w pogłosowych pomieszczeniach ulega silnemu wzmocnieniu. Wszystko to oznacza znaczne utrudnienie w prowadzeniu zajęć czy zawodów sportowych, a w większych obiektach uniemożliwia prawidłowe działanie dźwiękowych systemów ostrzegawczych. Z kolei zajęcia rekreacyjne dla dzieci wiążą się z bardzo wysokim poziomem hałasu, porównywalnym z tym jaki możemy spotkać w szkolnych korytarzach.

Przyczyną tego stanu rzeczy jest nieodpowiednie z punktu widzenia akustyki wykończenie hal basenowych. Materiały jakie możemy tu zwykle spotkać to tynk, szkło, płytki ceramiczne czy blacha trapezowa. Czyli twarde, gładkie powierzchnie, które doskonale odbijają fale dźwiękowe. W takim pomieszczeniu każdy wytworzony dźwięk ulega dziesiątkom odbić od ścian, sufitu i podłogi, dzięki czemu wybrzmiewa on przez 6-7 sekund. Dodatkowo takie wielokrotne odbicia fal dźwiękowych silnie wzmacniają każdy dźwięk generowany w pogłosowym pomieszczeniu (bo każde odbicie oznacza dodatkowe, pozorne źródło dźwięku). Dzięki temu takie samo źródło dźwięku może wytworzyć w pogłosowym pomieszczeniu dźwięk o 10 dB głośniejszy niż w przestrzeni otwartej.

Dlatego też wprowadzona w 2018 roku nowelizacja rozporządzenia Ministra Infrastruktury ws. warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, nałożyła obowiązek zapewnienia odpowiedniej akustyki w nowo budowanych, rozbudowywanych oraz modernizowanych halach basenowych. Konieczność taka wynika z przywołania w rozporządzeniu tzw. normy pogłosowej PN-B-02151-4:2015-06, która określa dla hal basenowych maksymalny dopuszczalny czas pogłosu na poziomie 1,8–2,2 s.

W przypadku nowobudowanych obiektów dobrą akustykę mamy „w standardzie” ze względu na wspomniane wyżej przepisy. No ale co można zrobić w istniejących pływalniach? W celu spełnienia wymagań normowych należy zwiększyć chłonność akustyczną całego pomieszczenia do co najmniej 0,10–0,15 m²/1,0 m³ kubatury, instalując we wnętrzu odpowiednią ilość materiałów dźwiękochłonnych. Przykładowo, jeśli zamierzamy użyć paneli dźwiękochłonnych charakteryzujących się wskaźnikiem pochłaniania dźwięku α_w = 1,0 to do hali basenowej o kubaturze 5000 m² musimy wprowadzić ich 500–750 m². Istotny jest także sposób rozmieszczenia paneli dźwiękochłonnych w pomieszczeniu. Powinny być instalowane zarówno na suficie, jak i na ścianach, chociaż oczywiście nie muszą pokrywać całej ich powierzchni.

Sufity

Jeśli stosuje się panele dźwiękochłonne o wskaźniku pochłaniania dźwięku α_w = 0,9–1,0 to wystarczy pokryć nimi ok. 70–80 % powierzchni dachu hali basenowej. Stosuje się bardzo różne rozwiązania: sufity podwieszane zakrywające całą powierzchnię dachu wraz z elementami konstrukcji i instalacji technicznych, sufity podwieszane wypełniające tylko pola pomiędzy dźwigarami, panele dźwiękochłonne montowane bezpośrednio do blachy trapezowej dachu lub też wolnowiszące pasy, ekrany czy pojedyncze panele.

Ściany

Przy zastosowaniu dźwiękochłonnych paneli ściennych o wskaźniku α_w = 0,9–1,0 zwykle wystarczające jest pokrycie 10–20% ogólnej powierzchni ścian. Powinno się jednak dążyć do tego, żeby na dwóch równoległych ścianach nie pozostawiać naprzeciwko siebie twardych, odbijających powierzchni.

Złą akustykę wnętrz w istniejącym obiekcie da się poprawić łatwiej niż niedostateczną dźwiękoizolacyjność jego przegród ponieważ zależy ona przede wszystkim od zastosowanych materiałów wykończeniowych.